Мэдлэг хэзээ ч илүүдэхгүй

Өөртөө л итгээрэй Магтаалын үгэнд бардаад яахав
Үнэн үгэнд хонзогноод яахав
Худалч хүнд хууртаад яахав
Хуурамч хүмүүст гомдоод яахав
Залхуу хүнд найдаад яахав
Замбараагүй явдалтанд үнэмшээд яахав
Амалсан бүхэнд итгээд яахав Алдсан юманд харамсаад яахав
Арван хуруу тэгш биш дээ
Алдаа оноогоо эрэгцүүлж бодно биз
Шударга үнэнийг олоход бэрх л дээ
Шулуун хэлэхэд өөртөө л итгээрэй.

TCP/IP протокол нь интернэтийн протокол юм.1969 онд Defence Research Projects Agency(Darpa)-ийн гаргасан ARPANET сүлжээ одоогийн интернэтийн буюу одоогийн хамгийн том компютерийн сүлжээний эхлэл болсон гэж үзлэг.

• Энэхүү протокол нь үнэгүй бөгөөд компютерийн техник хангамж болон коипютерийн үйлдлийн системээс хамааралгүй ажихлдаг.
• Ямар нэгэн физик сүлжээний техникээс хараат бус ажилладаг бөгөөд энэ нь олон төрлийн компютерийн сүлжээг нэгтгэх боломж олгодог.TCP/IP нь Token ring , Dial-up line, болон x25 net-д ажиллах чадвартай.
  
• Хэрвээ сүлжээ интернэт шиг том хэмжээтэй бол сүлжээнд буй төхөөрөмжүүдийг хаяглах боломжтой.
  
• Стандартчилагдсан хэрэглэгчдийн хэрэглээнд өргөн тархсан дээд түвшний протокол зэрэг юм .

TCp/ip протокол нь ISO/OSI загварын transport болон network layer-ийн түвшинд функц нь гүйцэтгэгдэнэ.

• TCP/IP(Transmission control protocol /Internet protocol)-дамжуулалт удирдлагын протокол / Интернет протокол /
• HTTP (Hyper text markup language) Кодын системчлэлийн хэл
• POP3 (Post office protocol 3 ) илгээлтийн протокол
• SMTP(Simple Mail transfer protocol) майлын хөрвүүлэлтийн протокол
• FTP (File Transfer Protocol) Файл хөрвүүлэлтийн протокол
• IP(Internet protocol) Интернетийн протокол
• DMCP(Dynamic Host Configuration protocol)
• IMAP(Internet Message Access protocol) интернет мессеж баазын протокол

Дахилт:Аз жаргалын төгсгөлд нулимс унагалаа
Ахиад л би бурууг хүлээж чамайгаа явууллаа
Зориг гарган чамдаа хэлсэн үг минь салхинд хийслээ дээ
Чамайг явууллаа чамайг явууллаа хайрт минь чамайг явууллаа
1.Хайрт миь чамаас үүнийг л гуйя чи яваад өг л дөө хайргүйгээс хойш намайг зовоож битгий нүүр өг л дөө хангалттай шаналж байхад шархыг минь бүү хөнд л дөө хамаг бүхнээ зориулсан түүнийхээ гараас хөтөл л дөө надад эрхэлдэг шигээ санаад дандаа битгий зөрүүдлээрэй надаас илүү хайрлах нь уу адилтгаж битгий зүйрлээрэй нулимс унасан нүдээ түүндээ олон битгий үзүүлээрэй нуугдаж байгаа тэр хайрыг нь хэлүүлэх гэж битгий хүчлээрэй ондоо эр мөрөөдөн суугаа хайрыгаа араас нь тэврээд л одоо тэгтэл намайг хар даа сэтгэл минь төмөр шиг зэврээд л аз жаргал минь энэ мөчөөс төгсгөл болон үлдлээ дээ аз жаргалыг чамдаа хүсээд зай тавин үлдээе дээ
Дахилт:Аз жаргалын төгсгөлд нулимс унагалаа
Ахиад л би бурууг хүлээж чамайгаа явууллаа
Зориг гарган чамдаа хэлсэн үг минь салхинд хийслээ дээ
Чамайг явууллаа чамайг явууллаа хайрт минь чамайг явууллаа
2.Надаас үүнийг хэзээ ч хүссэн би чамдаа үгүй гэхгүй найз залуутай байсан бол чам шиг л өөр хүнд өврөө нээхгүй сайхан байсан жаргалтай байсан ч тэрний төлөө нүцгэн хэвтэхгүй чамдаа л ганцхан хайртай болохоор ийм бодол би тээхгүй хайртай хүнийхээ сэтгэлийг нь ..... шиг би сэвтээхгүй харин надад буруу байсныг одоо ч би үгүйсгэхгүй гэнэн байвал уучил чамаасаа ахин гомдол нэхэхгүй хэзээ ч эмэгтэй хүнд чамд итгэсэн шигээ итгэхгүй ээ би мэднээ намайг чи минь хуурч байсныг чинь би мэднээ надаас холдоод явахыг чинь би мэднээ ондоо эр бодож байсныг чинь би мэднээ би мэднээ би мэднээ би мэднээ болохгүй бүхнийг болгох гэж хайртайдаа би их тэсдэг байсан боол чинь аятай буруутай л юм шиг чиний л өмнө бөхийдөг байсан ингэлээ гээд ганц удаа намайг ойлгохынхоо оронд чи уйлж байсан итгэ л дээ надад гэхдээ чи намайг хуурч байсан чамаас асууя намайг хуурч байхдаа чи жаргалтай байсан уу чамаас асууя намайг өчүүхнээр бодоход сайхан байсан уу чамаас асууя өнгөрсөн бүхэнд надад ганц хайртай байсан уу чамаас асууя үнэн сэтгэлээсээ ахиад асууя хуурч байсан уу өөр хэн нэгэнтэй байна гэхэд чинь би галзуурах дөхсөн үнэндээ надад байсан сайхан бүхэн чиний хайртай хамт мөхсөн би хэлж чадахгүй нь нулимс урсаж байна сэтгэл минь дээр үхсэн биетэй л болохоос би хүн биш чиний хувьд аль эрт өнгөрсөн
Дахилт:Аз жаргалын төгсгөлд нулимс унагалаа
Ахиад л би бурууг хүлээж чамайгаа явууллаа
Зориг гарган чамдаа хэлсэн үг минь салхинд хийслээ дээ
Чамайг явууллаа чамайг явууллаа хайрт минь чамайг явууллаа

Дархан манай тусгаар улс

Даяар монголын ариун голомт

Далай их дээдсийн гэгээн үйлс

Дандаа энхжин үүрд мөнхжинө.

Хамаг дэлхийн шудрага улстай

Хамтран нэгдэн эвээ бэхжүүлж

Хатан зориг бүхий чадлаараа

Хайртай монгол орноо мандуулъя

Өндөр төрийн сүлд ивээж

Өргөн түмний минь заяа түшиж

Үндэс язгуур хэл соёлоороо

Үрийн үрдээ өвлөн бадраая

Эрэлхэг Монголын ардууд

Эрх чөлөө жаргалыг дээдэлж

Жаргалын түлхүүр хөгжлийн тулгуур

Жавхлант манай орон мандутгай

Дархан манай тусгаар улс

Даяар монголын ариун голомт

Далай их дээдсийн гэгээн үйлс

Дандаа энхжин үүрд мөнхжинө

Хамаг дэлхийн шудрага улстай

Хамтран нэгдэн эгнээгээ бэхжүүлж

Хатан зориг бүхий чадлаараа

Хайртай монгол орноо мандуулъя

Анагааж эдгээх мянган увидсаа

Эрдмээс дээжилж бидэнд өвлүүлсэн

Ээжээс өөрцгүй эрхэм сургаальтай.

Эрдэмт мэргэн багш нартай.

Энэ яваа насаараа бид

Эрхэм ачий нь марташгүй

Эцгийн цагаан өргөө шиг

Эмчийн сайхан сургууль шүү

Түмэн ардынхаа төлөө цохилох

Хүчийг зүрхэнд минь шингээсэн

Хүний төлөө амиа ч хайрламгүй

Хүслийн жигүүр бидэнд хайрласан

Дахилт

Элсүүлж авсан анхны өдрөө

Эрдмийн алтан түлхүүр атгуулсан

Эрүүл энхийн соргог манаа

Эмчийн тангараг бахтай өргүүлсэн

Дахилт

Өчүүхэн чармайлт гэгч гайхалтай хүч.
Өөрт буй авъяас чадвараа шууд л ажил хэрэг болгож бай.
Ямарваа нэг ажлыг тууштайгаар эцсийн үр дүнг нь үзэтлээ хийх хэрэгтэй.
Оновчтой шийдвэр гаргах чадварыг өөртөө бий болгох.
Ашиглах тусам ажиллагаа нь сайжирдаг зүйлс энэ бол уураг тархи.
Одоо байгаа "өөрийн " байдлаа зөвөөр мэдэрсэн хүний давуу тал.

Ямар нэгэн алдар хүндэт хүрсэн хүнийг дуурайх нь тийм ч муу биш.Гэхдээ тодорхой амжилтанд хүрэхгүй амьдралын ихэнх өдрөө яг л сармагчин мэт өнгөрөөнө гэсэн үг. Тэр хүний муу дутагдалтай талыг нь дуурайвал ямар үр дүнд хүрч болох бэ? Мэдээж үр дүн сайн байхгүй нь ойлгомжтой.Тиймээс өөрөөр өөрийхөө үзэл бодлыг чөлөөтэй илэрхийлж санаж, бодож байгаа зүйлээ чөлөөтэй хэлж байх хэрэгтэй гэж бодож байна.

Зав гарвал заавал үзэх блог гэсэн нэртэйгээр яагаад блог бичих болов оо. Хэн боловч завтай болсон үедээ миний блог руу орж хэрэгтэй мэдээллээ авч болно шүү. Цаашид хэрэгтэй болов уу гэж бодсон бүхнээ идэвхтэйгээр бичиж байх болно. Та бүхэн ч шүүмжлэлийг цаг тухайд нь алдааг минь хэлж байгаарай. Монголын залуусаа хамтдаа хөгжицгөөе.Зав гарвал зүгээр сууж болохгүй шүү. Миний блогийг зав л гарвал уншиж байгаарай.

Би уг нь яг 1 жилийн өмнө блог оо нээсэн юмаа. Багш нэг өдөр орж ирээл блог хийхийг зааж өглөө. За тэгж байгаал нэг юм бичнэ дээ гэж бодсоор л байлаа. Тэгээд яаж блог оо гоё болгох вэ гэж баахан бодлоо. Нэг л гоё юм хиймээр санагдаад тэр шүү дээ. Ингэж бодоод нилээн ч хугацаа өнгөрлөө. За тэгээд саяхнаас блогоо шинэчлэх санаа гарлаа. Юуны өмнө нэг л эмэгтэйлэг блогтой болохыг хүслээ.Template хайх ажилдаа орлоо. Блогийн үндсэн template-ийн дизайнууд нэг л таалагдсангүй. Баахан template татлаа. За ингээд баахан код хуулаад тавьчихлаа. Тэгсэн блог маань цав цагаан ямар ч template гэх юмгүй болчлоо. Баахан сэтгэлээр унав. Өө бас юу бичих бэ гэж бодлоо. Ямар ч байсан эмэгтэй хүн юу бичдэг юм тэрийг нь л бичий гэж бодсон ч болдгүй ээ. Би ч ер нь эмэгтэйлэг юм хийх гээд чадахгүй юм байна.Эрэгтэйлэг л юм хийхээс дээ гэсэн санаа төрлөө. Надад ер эрэгтэйлэг зан чанар давамгай л даа. Эрэгтэйлэг байх нь хамаагүй амар юм байна да.Эцэст нь өөрийн бодож санасан, сонирхосон зүйлээ л бичиж байх шийдэлд хүрлээ.

Өнөөдөр гадаа их муухай байна аа. Шуурга шуураал. Монголд хэзээ шуурга шуурдгүй болно оо гэх бодол төрөх юм даа. Өнөөдрийн нийгмийн байдал, цаг агаар гээл. Нэг л биш ээ. Тэхдээ хүмүүс бид нар их дасамтай болохоор орчиндоо дасан амьдаал байх юм даа. Гадаад оронд манай Монгол шиг шороон шуурга шуурдаг болов уу? Яадаг бол.Гэсэн бодол төрөх л юм. Үгүй л байх. Гэхдээ бидэнд бахархах нэг зүйл бий.Далайн хар шуурга гэж санаа зовохгүй шүү дээ. Яахав хавартаа нэг сайхан шороонд дарагдаал биз ахинад 3-н улирал байгаа шүү дээ гэж бодон санаагаа амраах юм даа.

Хүн мөрөөдөмтгий байх нь амжилтанд хүрэхэд нөлөөлдөг нэг хүчин зүйл билээ. Тиймээс мөрөөдөмтгий байх хэрэгтэй. Таныг юу мөрөөдөж байна гэдгийг хэн ч ман таны юу бодож байгааг ч зөвхөн та л өөрөө мэднэ шүү дээ. Мөрөөдөл хязгааргүй гэдэгт итгэ.Мөрөөдөл бол бодол шүү дээ. Мөрөөдөл,бодол хэзээд биелдэг. Харин тэрхүү бодол ямагт эерэг байх хэрэгтэй. Тиймээс зөв бодолтой байх хэрэгтэй.Ихэнх хүмүүс санаа зовж байгаа зүйлдээ хэтэрхий их анхаарлаа хандуулж түүнийг биелэх боломжийг нь бүрдүүлж байдаг . Тэгээд тэрхүү бодсон муу зүйл нь биелдэг. Бодол биелдэг гэхдээ тодорхой хугацааны давтамжтай биелдэг . Хүмүүс үүнийг нь хүлээж чаддаггүй. Бодол биелэх тэр мөчид өө энэ ч биелэх биш дээ гэж боддог. Ингээд яг биелэх гэж байсан бодол замхаран алга болдог.

Unix нь олон талаараа нилээн сайн функц агуулсан байдаг. Одоо бусад үйлдлийн системд агуулагдаж байгаа функцууд байдаг ч тэдгээр нь анх Unix-ээр боловсруулагдсан зүйл юм. Тэдгээр функцуудыг доор танилцуулъя.

Multi-User system

· 1 pc-г олон хэрэглэгч ашиглахаар зохиогдсон. Тиймээс бүх файлд эзэмшигч өгөгдсөн байдаг ба дураараа бусдын файл болон програмыг ажиллуулах боломжгүйгээр зохиогдсон.

Multi-Task

· Task гэдэг нь computer-ээр хийгдэх ажлыг хуваасан нэгж юм. Өөрөөр хэлбэл Multi-task гэдэг нь нэгэн зэрэг олон програм ажиллуулах боломжтой гэсэн утгатай. Тиймээс олон хэрэглээний програмыг зэрэг ажиллуулсан ч бусад хэрэглэгчийхээ мэдээллийг хөндлөнгөөс харах боломжгүй.

1969 оноос эхлэн Unix-ийн үндэс суурийг AT T Bell labs-д Dennis,Ritchie,Ken Thompson,Ruddy Canady болон бусад хөгжүүлэгчид тавьжээ.Анх Unix-ийг бүрэн эхээр нь Unics гэж нэрлэн дуулсан билээ.Анх pdp-7 програмчлалын хэл (доод түвшний програмчлалын хэл) дээр “Space Travel ” гэдэг тоглоомыг Unix-д зориулж бүтээж байсан байна.PDP-7 дээр бичсэн 3 дах дижитал 18 bit-ийн машин байлаа. Unix системийн хамгийн гол хөдөлмөрийн хэрэгсэл нь File системийг хэрэглэх байлаа.1970 оноос эхлэн pdp-7 маш хурдан хуучирч эхэлсэн байна. Pdp-ийн менежментийн болон зарим нэг асуудлыг нь шийдсэн pdp-11-ийг 65000$-оор Unix-д зориулан худалдан авсан байна. Шинэ системд зориулсан толгойг удирдах програм хангамжийн бичилтийг сайжируулах ажлыг Bell labs зах зээлээс нь эрхийг нь аван үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлэх болсон.Шинэ систем бараг 1970 оны сүүлчээс нэвтэрч эхэлсэн ч дискгүй байсны улмаас уг оны 12 сар хүртэл бараг бүрэн ашиглагдаагүй байна. Unix-ийг анх машины доод түвшний хэл болох assembler дээр програмчилсан юм.Гэсэн хэдий ч ирээдүйн зорилго нь програмчлалын дээд түвшний хэл дээр Unix-ийг зохион байгуулах явдал билээ.

1971 оноос эхлэн Thomson Unix –г сэргээн програмчилахаар шийдсэн байна. Тэр энгийн хэлээр програмаа бичээд түүнийгээ B гэж нэрлэсэн байна.Түүнчлэн зарим нэг тал дээр програмчлалыг нь өөрчлөөд NB хэл гэж өөрөөр нэрлэсэн.B хэлний зарим нэг зүйлийг эмхтгээд , түүн дээр зарим нэгэн нэмэлт хийгээд түүнийгээ C гэж нэрлэсэн.

Thompson 1972 оны зунаас Unix-д хэрэглэгдэх C -д зарим нэгэн нэсэлт засвар хийн сэргээсэн байна.(Unix-ийн патентийн эрхийг Bell Labs-д аль хэдийн өгсөн үе байлаа.)

Ritchie зарим нэг бүтцийг C дээр нэмэлтээр хийж өгсөн байна.Тиймээс дараа жилийн зун нь сэргээн бичих Unix системийн ажил дуусгавар болсон билээ.

1976-1977 Thompson 6 сарын хугацаагаар California-Berkley (UCB)-н Их сургуульд айлчилан очиж PC-ийн шинжлэх ухааны талаар хичээл заасан байна.Тэр үүндээ Unix-ийн тухай голчлон оруулсан байна.Thompson Bell Lab-д буцаж ирэхдээ Berkley-ийн оюутан,пропесруудтай хамтран Unix-ийг шинэчлэн хөгжүүлэх ажлыг хийсэн байлаа. BSD-Berkley Software distribution.BSD сүлжээний TCP/IP-г ашиглах боломжгүй байлаа. Darpa-аас ерөнхийдөө санхүүжилтийн ажлыг хийдэг байсан байна. Internet –ийг бий болгоход тоног төхөөрөмжүүд ба TCP/Ip-г өргөн ашиглах болсон байна.Ингээд 1984 оноос эхлэн computer-ийн бизнес хөгжиж эхэлсэн байна.

Sun Microsystems,SGI,HP,NCR,IBM-д Unix үйлдлийн системийг эзэмшин хэрэглэх болсон.1980 оноос өмнө Unix-ийн Хамгийн том түгээгч нь Xenix байсан.

1993 онд Novell Unix-ийг Santa Cruz operation (SCO)-д худалдсан байна.Unix-ийн зарим нэг стандартаас дурьдъяа.

Posix-portable operation system interface

Xpg-Single Unix Specifications

Unix төст үйлдлийн систем болсон энэ нь Linux ба ерөнхийдөө Unix-тэй төстэй.

1991 оноос эхлэн Linus Torvalds Linux-ийг хөгжүүлэх болсон байна. Үйлдлийн системийн гол үндэс нь kernel(цөм) ба түүнчлэн GNU(1984 оноос эхлэн хөгжсөн Unix төст систем болох Linux-д зориулан хөгжүүлсэн чөлөөтэй татаж болох програм хангамжтай General public licence) –ийн тусламжтайгаар Linux хөгжсөн байна. Linux-д туслах зорилгоор зарим нэгэн tools,application-ийг нэмж өгсөн байна.Их сургуулийн оюутнууд өөрийн гэсэн Package болон ялгаатай kernel-тэй Linux-ийг хэрэглэх болсон .Linux –ийг худалдааны болон худалдааны бус гэж 2 хуваадаг. Ерөнхийдөө Linux-ийг худалдах нь олон мянган долларын бизнес болж байлаа. Та Linux тархацаас Red Hat,Suse,Mandrakesoft болон бусад тархацыг авч хэрэглэж болно. Та Linux-ийг хэрэв худалдан авахаар шийдсэн бол хэд хэдзн company-аас худалдан авч болно. Linux нь өөртөө Firewall-ийн хамгаалалт болон CD-ROM,Floppy,TV үзэх програмуудтай байдаг.Company-уудад Linux-ийг хэрэглэхэд хялбар болгох үүднээс тархацуудыг нь тус тусад нь хөгжүүлэх болсон байна.Ихэнх тархацыг нь чөлөөтэй татан авах боломжтой болгосон байна. Түүнчлэн Linux,Unix 2 нь 2 уулаа нээлттэй эхийн програм хангамж чөлөөтэй татаж авч болдог.Та зөвхөн татаж авахаар барахгүй нээлтэй эхийн кодыг нь өөрийн үйлдлийн системдээ кодыг бүтээж болно.

Нэг ерөнхий төвийн зангилаа нь “root” ,дээрээсээ шаталсан хэлбэртэй сүлжээний топологи юм.( оройн хэсгээсээ шаталсан)

1 болон түүнээс олон зангилаагаар шаталсан төвшингийн эхний хэсэгтэй төвшингийн доод хэсэгтэй холбогдоно. Дээд төвшингийн “root ” зангилаа нь 2 дахь төвшингийн зангилаа тус бүр нь 1 ба түүнээс олон зангилаануудаар доод талыхаа төвшинтэйгээ холбогдоно.(3 дах түвшин) Мөн энд цэгээс холболтыг ашиглана.Энэ топологийн дээд төвшин нь “root” зангилаанаас эхлэх ба энэ төвшингийн зангилаа нь хоорондоо ялгаагүй өөрөөр хэлбэл ижил

Сүлжээний энэ хэлбэр нь нэг ерөнхий төвийн зангилаанаасаа бусад бүх зангилаанд цэгээс цэгт холболтоор холбогдоно. Энэ нь “Hub” ба “Spoke ” маягийн холболт юм. ‘’Hub” нь төвийн зангилаа ба төвийн зангилаанаасаа бусад зангилаандаа холбогдохийг “ spoke” гэнэ. (1 ерөнхий төвийн зангилаанаасаа эхлэн цэгээс цэгт холболт хийнэ) Бүх мэдээлэл нь сүлжээний зангилаануудын хооронд шилжих ба төв зангилаа руугаа шилжих боломжтой.

Топологийн үндсэн хэлбэрүүд

Сүлжээний топологийн элементүүдийн зохион байгуулалтанд сүлжээний үндсэн топологийн хосолсон бүтцийн авч үздэг.Хамгийн энгийн топологийн хэлбэрүүдэд:

Bus(шугаман, шугаман bus)

Од

Цагирган

Торон (бүрэн болон бүрэн бус холболттой)

Модон

Хосолсон

Сүлжээний топологийн ангилал

Сүлжээний топологи нь дараах 3 хэсэгтэй.

• Физикийн топологи
• Логик топологи
• Дохионы топологи

Дохио болон физикийн топологийг хэрэглэх үед эдгээр нв өөр хоорондоо ялгаатай эсвэл бага ялгаатай байж болно.

Сүлжээний топологи нь сүлжээний элементүүдийг зохион байгуулдаг. Элемент гэдэгт компьютерийн сүлжээ хоорондын холболт, түүний зангилаа орно. Зангилаануудын холболтыг физикийн болон логик талаас нь авч үздэг. Мөн LAN сүлжээний топологи нь сүлжээг физикийн ба логик талаас нь тус тус зохион байгуулдаг. LAN сүлжээ нь 1 болон түүнээс олон зангилааг сүлжээн дэх бусад цэгтэй холбож өгдөг бөгөөд зураг дээр эдгээр зангилаа, холболтыг сүлжээний топологийн физик талаас нь геометрээр үзүүлжээ. Үүнтэй адилаар сүлжээний логик топологи нь сүлжээний зангилаануудын хоорондох мэдээллийн урсгалыг тодорхойлон дүрсэлдэг. Сүлжээний топологийн физикийн болон логик тал нь өөр хоорондоо адил болон ялгаатай байж болно. Сүлжээний топологийн хэсгүүд нь зангилаануудын хоорондын холболтын хэлбэр дүрсийг графикаар илэрхийлдэг. Өөрөөр хэлбэл сүлжээний физик хэсэгт гэдэг нь графикийн онол юм. Зангилаануудын хоорондох зай, физикийн холболт, мэдээлэл дамжуулах хурд дохионы хэлбэрүүд нь сүлжээний топологи тус бүрд ялгаатай эсвэл адил байж болно.